Trần Vũ Hải Anh Blog

18.2: Chuyển động Biển Đông, chiến lược Trung Quốc của Biden

• Trong khi đó, một bài viết của RFA cho biết tàu nghiên cứu Thám Tác 2 (Tan Suo 2) của Trung Quốc vừa kết thúc chuyến khảo sát ở khu vực cách phía đông Đà Nẵng khoảng 130-140 hải lý trong thượng tuần tháng 2⁶.
Theo dõi của tôi trong thời gian đó cho thấy tàu này chưa vượt qua đường trung tuyến giả định tại khu vực chưa phân định ở ngoài cửa vịnh Bắc Bộ. Tại khu vực này, tàu khảo sát của Trung Quốc trước đây cũng thường tiến hành hoạt động khảo sát.

3. Nhật lo ngại tình hình Senkaku

Chính phủ Nhật Bản đang trong tình trạng cảnh giác sau khi tàu hải cảnh Trung Quốc liên tục đi vào vùng lãnh hải của quần đảo Senkaku/Điếu Ngư trong hai ngày liên tiếp 15 và 16.2⁷.

Đặc biệt một tàu trong số đó là Hải cảnh 1305 có trang bị thứ giống như là khẩu pháo. Các tàu hải cảnh dường như đuổi theo một tàu cá Nhật, buộc tuần duyên Nhật phải can thiệp.

Sự kiện tàu hải cảnh Trung Quốc trang bị pháo và đuổi theo tàu cá Nhật gây lo ngại trong bối cảnh Trung Quốc mới thông qua luật cho phép hải cảnh sử dụng vũ lực ở các vùng biển mà Bắc Kinh xem là thuộc quyền tài phán của họ.

Trong cuộc họp báo ngày 17.2, chỉ huy tuần duyên Nhật Takahiro Okushima cho biết việc tuần duyên Nhật sử dụng vũ khí không bị loại trừ⁸.

4. Trung Quốc tiếp tục xây dựng ở Vành Khăn

Tờ Philippine Daily Inquirer⁹ ngày 17.2 dẫn phân tích từ công ty công nghệ Simularity¹⁰ ở Mỹ cho biết Trung Quốc vẫn đang tiếp tục hoạt động xây dựng các công trình trên Đá Vành Khăn ở quần đảo Trường Sa.

Simularity đã xác định những thay đổi trong bảy địa điểm trên Đá Vành Khăn. Ví dụ, hình ảnh chụp một khu vực được đánh dấu là Khu vực 1, cho thấy nó vẫn còn trống cho đến ngày 7 tháng 5 năm 2020. Nhưng vào ngày 4 tháng 2 năm 2021, các hình ảnh cho thấy "việc xây dựng một cấu trúc hình trụ cố định có đường kính 16 mét" được bắt đầu trong đầu tháng 12 năm 2020. Nó dường như là một cấu trúc gắn ăng-ten.

Các hình ảnh cho thấy một khu vực được đánh dấu là Khu vực 2, một lớp vỏ vòm ra đa mới, lớn và cấu trúc có thể là ra đa cố định đã xuất hiện và không có ở đó một năm trước.

Các khu vực được xác định là Khu vực 4 và 7, một năm trước đó tồn tại cấu trúc hình chữ nhật, đã bị dỡ bỏ trước ngày 4 tháng 2 năm 2021.

Các khu vực có khả năng là khu xây dựng mới đã được xác định ở Khu vực 5 và 6.

Tiến sĩ Jay Batongbacal, chuyên gia biển, viết trên Facebook rằng các cơ sở ra đa mới dường như đang trong giai đoạn hoàn thiện, thiết bị xây dựng và doanh trại đang được di chuyển xung quanh và một số khu vực có thể đang được dọn dẹp để xây các tòa nhà mới hơn.

5. Đài Loan tập trận bắn đạn thật ở Pratas, Trường Sa

Cục Tuần duyên Đài Loan¹¹ ngày 16.2 thông báo Đài Loan sẽ tiến hành tập trận ở quần đảo Pratas và đảo Ba Bình ở quần đảo Trường Sa trong tháng 3.

Cụ thể, cuộc tập trận của thủy quân lục chiến và tuần duyên ở Pratas sẽ diễn ra ngày 1.3, ngày dự bị là 9.3 trong khi cuộc tập trận ở Ba Bình sẽ diễn ra ngày 23.3, ngày dự bị là 30.3.

Cũng theo Tuần duyên Đài Loan¹² ngày 17.2, các tàu tuần duyên của hòn đảo này từ nay sẽ được bổ sung chữ Đài Loan (Taiwan) trên hàng chữ Tuần duyên Trung Hoa Dân Quốc (ROC Coast Guard) trong nỗ lực phân biệt họ với tàu hải cảnh Trung Quốc.

6. Thông tin, phân tích liên quan luật hải cảnh Trung Quốc

Lãnh đạo Hạ viện Philippines tìm cách khoanh vùng biển Philippines, củng cố tuyên bố lãnh thổ¹³
Phó chủ tịch Hạ viện Rufus Rodriguez hôm thứ Tư kêu gọi các đồng nghiệp của ông ở hạ viện thông qua Dự luật 6156, còn gọi là Dự luật về các khu vực biển của Philippines, một dự luật tìm cách tuyên bố các vùng biển thuộc quyền tài phán của đất nước và vạch ra các ranh giới để phân định vùng nội thủy của đất nước.
…
Không rõ đề xuất khác biệt như thế nào với luật hiện hành xác định các đường cơ sở quần đảo của đất nước. Philippines vào năm 2009 đã lưu chiểu ở Liên Hiệp Quốc danh sách các điểm tọa độ địa lý của nước này như trong Đạo luật Cộng hòa 9522.
Lawfare: Luật hải cảnh mới của Trung Quốc và những ý nghĩa đối với an ninh biển ở Biển Đông và Biển Hoa Đông¹⁴
ASPI: Ông Tập cấp phép để hải cảnh Trung Quốc trở thành 'chiến lang' trên biển¹⁵
ASPI: Luật mới mở rộng quyền tài phán của hải cảnh Trung Quốc tới ít nhất là chuỗi đảo đầu tiên¹⁶
The Maritime Executive: Tại sao "Luật hải cảnh" mới của Trung Quốc lại làm gia tăng rủi ro ở Biển Đông?¹⁷

II. Mỹ - Trung

1. Quad họp lần đầu tiên dưới thời Biden¹⁸

Vào thứ Năm (18 tháng 2), Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken sẽ họp trực tuyến với những người đồng cấp từ Nhật Bản, Úc và Ấn Độ trong khuôn khổ "Quad", nhóm được coi là một phần trong nỗ lực cân bằng sức mạnh quân sự và kinh tế ngày càng tăng của Trung Quốc.

Đây sẽ là cuộc họp đầu tiên của nhóm này dưới thời chính quyền Biden. Trong các phát biểu từ khi điều trần và tiếp nhận nhiệm vụ, các quan chức chính quyền Biden đã xác định Quad là nền tảng trong chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của họ.

Đọc thêm về Quad:

Liệu Quad có phát triển và bao trùm vấn đề Đài Loan?¹⁹

ASPI: Tương lai của Quad như một thỏa thuận hợp tác quốc phòng²⁰

ASPI: Tại sao Quad nên tập trung vào hợp tác chứ không phải phòng thủ tập thể?²¹

2. Chính sách Trung Quốc của Biden

Đầu tiên là nhận định của tôi việc việc thành lập tổ công tác về Trung Quốc tại Bộ Quốc phòng Mỹ.

Với việc thành lập tổ công tác về Trung Quốc chịu trách nhiệm rà soát và kiến nghị chính sách mới đối với Trung Quốc trong 4 tháng, nhiều khả năng chính sách hiện tại, đặc biệt về quốc phòng, sẽ được giữ nguyên hiện trạng trong thời gian này. Trong khoảng thời gian chính quyền Biden rà soát chính sách, không loại trừ khả năng Trung Quốc tiến hành nhiều hoạt động nhằm thay đổi hiện trạng.
Đối mặt với đại dịch Covid-19 và nhu cầu kích thích kinh tế, chính quyền Biden sẽ không có nhiều không gian về ngân sách để xoay sở và có thể buộc phải cắt giảm ngân sách quốc phòng. Điều này sẽ ảnh hưởng đến chiến lược ứng phó Trung Quốc.

Một số bài viết đáng chú ý:

Lawfare: Thủy chiến: Quân đội Trung Quốc nhắm mục tiêu trong khi chiến lược Trung Quốc của Biden thành hình²²
Trước cuộc gọi của Biden-Tập, "các quan chức chính quyền cấp cao" từ Nhà Trắng đã vạch ra chiến lược gồm 5 phần của Biden đối với Trung Quốc. Chiến lược bao gồm (a) xây dựng lại “hậu phương” bằng cách sửa chữa nền kinh tế Hoa Kỳ; (b) thu hút các đồng minh, đặc biệt là “Quad”; (c) đầu tư vào lĩnh vực công nghệ; (d) thực hiện chính sách thương mại của Trung Quốc “ngoài đường cơ sở” về thuế quan của Trump; và (e) duy trì một thế trận quốc phòng vững chắc. Các quan chức nhấn mạnh rằng Hải quân Hoa Kỳ dưới thời chính quyền Biden đã tiến hành chiến dịch tự do hàng hải trên Biển Đông, băng qua eo biển Đài Loan và tiến hành các cuộc tập trận hải quân với các đối tác trong khu vực.
Share
Các quan chức Biden cũng đã nêu ra sự tương đồng về chiến lược của họ với chính quyền Trump. Một quan chức cấp cao tuyên bố, "Chúng tôi đã xem xét những gì chính quyền Trump làm trong bốn năm qua và nhận thấy giá trị trong đề xuất cơ bản về một cuộc cạnh tranh chiến lược khốc liệt với Trung Quốc", bất chấp "những vấn đề sâu sắc trong cách thức mà chính quyền Trump tiến hành sự cạnh tranh đó”.
The New York Times: Biden bị "kèm chặt" khi chính quyền xét lại mối quan hệ với Trung Quốc²³
Chính quyền Biden đang chịu áp lực lớn trong việc duy trì các biện pháp kiềm chế Trung Quốc của cựu Tổng thống Donald J. Trump, ngay cả khi họ cố gắng phát triển một chiến lược toàn diện và hiệu quả hơn.
AP: Lầu Năm Góc suy nghĩ lại cách bố trí lực lượng để tập trung vào Trung Quốc²⁴
Christopher Miller, người từng là quyền Bộ trưởng Quốc phòng trong hai tháng cuối cùng của nhiệm kỳ Tổng thống Donald Trump, cho biết trong một cuộc phỏng vấn rằng ông đồng ý Trung Quốc là mối đe dọa an ninh quốc gia chính. Tuy nhiên, ông cho biết các chỉ huy của Hoa Kỳ ở những nơi khác trên thế giới nói với ông rằng sự tập trung vào Trung Quốc khiến họ mất đi những nguồn lực cần thiết.
Bloomberg: Biden xây dựng đội ngũ Trung Quốc với nhóm cố vấn phản thái độ mạnh mẽ hơn²⁵
Việc chính quyền Biden - nhiều người trong số là các quan chức từng làm việc để thúc đẩy mối quan hệ thân thiết, chặt chẽ với Trung Quốc trong thời Obama - sẽ tạo ra một đường lối cứng rắn không phải lúc nào cũng rõ ràng. Năm 2019, 100 cựu quan chức và học giả đã cùng ký tên trong một bức thư ngỏ trên tờ The Washington Post để phản đối giọng điệu sắc bén hơn của chính quyền Trump, nói rằng Hoa Kỳ chia sẻ trách nhiệm trong vòng xoáy đi xuống của mối quan hệ và gọi cách tiếp cận với Trung Quốc vào thời điểm đó là “phản tác dụng cơ bản”.
Tuy nhiên, trong một dấu hiệu cho thấy sự thay đổi đang diễn ra, nếu có thì cũng có rất ít người ký tên trong lá thư đó nhận được công việc trong chính quyền Biden.
Breitbart: Các nhà lập pháp bảo thủ khởi động chiến dịch lập pháp bộc lộ điểm yếu của Biden đối với Trung Quốc Cộng sản²⁶
Nikkei Asia Review: Biden gửi quà mừng tuổi Tập Cận Bình dịp Tết²⁷

Cuối cùng là một chút thông tin liên quan đến Việt Nam: Ngày 16.2, Cơ quan nghiên cứu Quốc hội Mỹ cập nhật thông tin về quan hệ Việt - Mỹ trong một báo cáo mới, bổ sung các thông tin về Đại hội Đảng lần thứ 13 và quá trình chống dịch Covid-19 của Việt Nam²⁸.

Tính đến giữa tháng 2 năm 2021, Việt Nam báo cáo ít hơn 2.200 trường hợp nhiễm Coronavirus 2019 (COVID-19) và ít hơn 50 trường hợp tử vong. Việt Nam đạt được những kết quả này thông qua hành động sớm, hạn chế và sau đó dừng việc du lịch nước ngoài, cách ly toàn bộ khu phố và làng mạc nơi ca nhiễm được phát hiện, tiến hành xét nghiệm quy mô lớn và truy vết tiếp xúc. Các yếu tố cơ bản đã giúp Việt Nam ngăn chặn đợt bùng phát vi rút ban đầu bao gồm dân số tương đối trẻ, kinh nghiệm gần đây với các dịch bệnh trước đó, và quyền lực và năng lực rộng rãi của chính phủ trong việc giám sát và hạn chế các hoạt động của công dân.

Thân mến,

Duân

Theodore Roosevelt Carrier Strike Group Operates with Nimitz Carrier Strike Group

7th Fleet destroyer conducts Freedom of Navigation Operation in South China Sea

How to Make Dual Aircraft Carrier Deployments Matter to China

Biden Must Keep Challenging China on Freedom of Navigation

Chinese Research Ship Collects Samples, Tests Submersibles in Vietnam-Claimed Waters

Japan on high alert after 2nd day of China Coast Guard incursions

China construction continues on reef inside PH EEZ, satellite images show

Feb 2021: New Construction on Mischief Reef

東沙、南沙太平島3月實彈演習　危險範圍半徑8海浬、彈高12,000呎

Taiwan coast guard ships add new livery to distinguish them from China's